Cannabis
Wat is cannabis?
Cannabis Sativa is de Latijnse naam voor hennep. Als je de vrouwelijke bloemtoppen droogt en verkruimelt, krijg je marihuana (weed of wiet) en als je de hars van de plant tot blokken perst, krijg je hasj. Het psychoactieve bestanddeel is THC (delta-9-tetrahydrocannabinol). Hennep is in een groot deel van de wereld een heel gewone plant en de vezels ervan worden al 12.000 jaar gebruikt voor het maken van touw en kleding en wordt door boeren wel aangeplant als windscherm. Circa 5000 jaar geleden werd in China ontdekt dat de plant een geneeskrachtige werking heeft.
Psychische effecten
THC versterkt de stemming; een sombere stemming wordt verdiept, een gelukkige verhoogd ('high'). De waarneming wordt verbreed: kleuren en muziek worden intenser beleefd. Het gevoel voor ruimte en tijd verandert, gebruikers hebben vaak de indruk dat de tijd langzaam gaat. THC vermindert het concentratievermogen, reactievermogen en korte termijngeheugen, met als gevolg dat iemand onder invloed van de drug vaak halverwege een zin niet meer weet wat hij eigenlijk wilde gaan zeggen en er zich dan maar van afmaakt met 'weet je wel?' De eetlust wordt gestimuleerd ('vreetkick'), eten smaakt anders, en gebruikers kunnen, zonder aanleiding, de slappe lach krijgen.
Lichamelijke effecten
Verslapping van spieren, waardoor armen en benen zwaar aanvoelen ('stoned'), droge mond, rode ogen, wijde pupillen en versnelde hartslag.
Voorkomen
De schatting omtrent het aantal gebruikers in Nederland varieert van 300.000 tot 600.000.
Afhankelijkheid
Ontwenningsverschijnelen (prikkelbaarheid, angst, slaapstoornissen, hoofdpijn, misselijkheid en buikpijn) ontstaan na langdurig, intensief gebruik. (Bahji, 2020). Er ontstaat geen tolerantie en het gebruik leidt ook niet automatisch tot een behoefte aan zwaardere drugs. Bij een deel van de gebruikers treedt geestelijke afhankelijkheid op, met name bij degenen die vaak gebruiken en vooral wanneer gebruikt wordt om de werkelijkheid te ontvluchten.
Schadelijkheid
- Intoxicatie
Psychische klachten: neerslachtigheid, angst, rusteloosheid, paranoïdie, hallucinaties en verwardheid. Fysieke klachten: tremor, versnelde pols, duizeligheid, hoofdpijn en misselijkheid. - Verergeren of ontstaan psychoses en depressie
Onderzoek toont aan dat cannabisgebruik ruim viermaal zo groot is onder mensen die met een eerste psychose bij een ggz kwamen, dan in een "controlegroep" zonder psychoses. (Di Forti M, 2019 ) Wel moet worden aangetekend dat je een gevoeligheid moet hebben voor het krijgen van een psychose en misschien gebruiken mensen met een psychosegevoeligheid cannabis als vorm van zelfmedicatie om symptomen te onderdrukken. Cannabisgebruik door patiënten met een psychose is gekoppeld aan een significant verhoogd risico op terugval, wat mogelijk een gevolg is van het niet therapietrouw zijn met antipsychotica, blijkt uit nieuw onderzoek. (Schoeler, 2017)
In 1995 werd 2% van de schizofrenie diagnoses in Denemarken in verband gebracht met een stoornis in cannabisgebruik. In 2000 steeg het naar ongeveer 4%. Sinds 2010 is dat cijfer gestegen tot 8%, zo blijkt uit een studie. (Hjorthøj, 2021) - Longen
De rook, die vaak diep geïnhaleerd en lang in de longen vastgehouden wordt, bevat meer kankerverwekkende stoffen dan die van alleen tabak. - Cognitief functioneren
Langdurig en zwaar gebruik van cannabis verandert de dopamine-afgifte in het striatum, hetgeen een negatieve invloed heeft op het cognitief functioneren (Giessen, 2017). Daarnaast is een verband vastgesteld tussen verminderde dopamine-afgifte in het striatum en impulsiviteit en depressieve kenmerken. De cannabis-verslaafden waren impulsiever en depressiever dan de controlegroep; hoe impulsiever en depressiever ze waren, hoe lager de dopamine afgifte. - Giftige metalen
Cannabis heeft het vermogen om giftige metalen op te nemen uit de grond. (Sara LaJeunesse, 2021) Handig om vervuilde grond schoon te maken, maar letterlijk dus levensgevaarlijk. Nog een reden om geen drugs te gebruiken. - Frequent cannabisgebruik is gelinkt aan coronaire hartziekte
Mensen die dagelijks cannabis gebruikten, bleken ongeveer een derde meer kans te hebben op het ontwikkelen van coronaire hartziekte (CAD) in vergelijking met mensen die nooit cannabis hebben gebruikt. Dit onderzoek is in maart gepresenteerd op het World Congress of Cardiology. De analyse is gecorrigeerd naar mogelijke confounders zoals leeftijd, geslacht, BMI, ras, opleiding, sigaretten roken, hoge bloeddruk, hoog cholesterol en diabetes.
Medicinale cannabis
Medicinale cannabis wordt verkregen door de kweek van hennepplanten onder streng gecontroleerde omstandigheden. Het wordt gebruikt bij: MS (pijn en spierkrampen), kanker (misselijkheid, braken), neurogene pijn en syndroom van Gilles de la Tourette. Maar op dit moment zijn cannabisproducten geen onderdeel van het verzekerde pakket en het Zorginstituut ziet geen aanleiding om te adviseren deze situatie te veranderen. Er is voorlopig erg weinig bewijs dat cannabis zou helpen bij depressie, angststoornissen, ADHD, PTSS, psychose en het syndroom van Tourette. (Black, 2019)
Canadese onderzoekers, clinici en patiënten hebben richtlijnen ontwikkeld voor de behandeling van chronische pijn met cannabis. Op cannabinoïden gebaseerde medicijnen (CBM) kunnen helpen om een effectief, minder verslavend alternatief voor opioïden te bieden bij patiënten met chronische pijn. (Bell, 2023)
Literatuur
- Bahji A, Stephenson C, Tyo R, Hawken ER, Seitz DP.
Prevalence of Cannabis Withdrawal Symptoms Among People With Regular or Dependent Use of Cannabinoids: A Systematic Review and Meta-analysis.
JAMA Netw Open. 2020;3(4):e202370. doi:10.1001/jamanetworkopen.2020.2370 - Bell AD et al.
Clinical Practice Guidelines for Cannabis and Cannabinoid-Based Medicines in the Management of Chronic Pain and Co-Occurring Conditions.
Cannabis Cannabinoid Res. 2023 Mar 27. doi: 10.1089/can.2021.0156. Epub ahead of print. PMID: 36971587 - Sara LaJeunesse
Cannabis may contain heavy metals and affect consumer health.
Penn State (2021) - Schoeler T, Petros N, Di Forti M, et al.
Poor medication adherence and risk of relapse associated with continued cannabis use in patients with first-episode psychosis: a prospective analysis.
Lancet Psychiatry. 2017;4(8):627-633. Accessed July 24, 2017. - Di Forti M et al
The contribution of cannabis use to variation in the incidence of psychotic disorder across Europe (EU-GEI): a multicentre case-control study.
Lancet Psychiatry. 2019 May;6(5):427-436. doi: 10.1016/S2215-0366(19)30048-3. Epub 2019 Mar 19. PMID: 30902669; PMCID: PMC7646282. - Giessen E van de, et al.
Deficits in striatal dopamine release in cannabis dependence.
Mol Psychiatry. 2017 Jan;22(1):68-75. doi: 10.1038/mp.2016.21. Epub 2016 Mar 22. PMID: 27001613; PMCID: PMC5033654. - Hjorthøj C, Posselt CM, Nordentoft M.
Development Over Time of the Population-Attributable Risk Fraction for Cannabis Use Disorder in Schizophrenia in Denmark.
JAMA Psychiatry. 2021;78(9):1013–1019. doi:10.1001/jamapsychiatry.2021.1471 - Black N, Stockings E, Campbell G, Tran LT, Zagic D, Hall WD, Farrell M, Degenhardt L.
Cannabinoids for the treatment of mental disorders and symptoms of mental disorders: a systematic review and meta-analysis. Lancet Psychiatry. 2019 Dec;6(12):995-1010. doi: 10.1016/S2215-0366(19)30401-8. Epub 2019 Oct 28. Erratum in: Lancet Psychiatry. 2020 Jan;7(1):e3. PMID: 31672337; PMCID: PMC6949116.