Amfetamine
Amfetamine (speed, pep) is een harddrug die behoort tot de wekaminen. Wekaminen hebben een stimulerend werken op het centrale zenuwstelsel. Er zijn verschillende soorten wekaminen, de amfetaminen vormen de grootste groep. Amfetamine werd in 1887 voor het eerst gemaakt. Pas na 1930 is onderzoek verricht naar de effecten ervan. Tot de jaren '60 werd amfetamine gebruikt als vermageringsmiddel en als pepmiddel, het werd legaal voorgeschreven en over het algemeen was er sprake van beheerst gebruik. Dat veranderde in de jaren '60, toen speedgebruik bij een deel van de jeugd in zwang kwam. Met name tussen 1969 en 1972 was er sprake van een 'speedgolf'. Geleidelijk aan werden de schadelijke gevolgen van onbeheerst gebruik zichtbaar. In 1970 werd amfetamine internationaal onder wettelijke controle gebracht. Nederland volgde in 1976.
Effecten
Vermoeidheid wordt onderdrukt en men voelt zich energiek, opgewekt, zelfverzekerd en alert. Vaak leidt het tot zelfoverschatting, zelfkritiek verdwijnt en praten gaat gemakkelijker en vlotter. Wekaminen remmen de eetlust, bemoeilijken het inslapen en verminderen de slaapdiepte. De bloedvaten vernauwen (waardoor bloeddrukverhoging), het hart klopt sneller, pupillen worden groter, spieren spannen zich. Hoofdpijn en duizeligheid zijn niet ongebruikelijk, net als knarsetanden en snel bewegen van de kaken. Speed kan ook heel anders uitpakken: de gebruiker kan er prikkelbaar, onrustig en angstig door worden, met name als het aan het uitwerken is. Veelgehoorde klachten van regelmatige gebruikers zijn chronische vermoeidheid, lusteloosheid en neerslachtigheid.
Gebruik
In alle gevallen is speed na ongeveer 8 uur uitgewerkt. Vaak wordt speed vermengd met andere stoffen.
A. Slikken: meestal als pil, het effect treedt dan op na 15 tot 20 minuten.
B. Snuiven: speed komt via het neusslijmvlies in het bloed terecht, het effect komt na een paar minuten.
C. Per injectie: als het in een ader wordt gespoten, dan werkt de speed vrijwel onmiddellijk.
Afhankelijkheid
Bij speed is het vooral de geestelijke afhankelijkheid die een rol speelt. Bij regelmatig gebruik kan iemand gaan denken dat hij niet goed kan functioneren of geen plezier kan maken zonder het gevoel dat speed geeft, namelijk dat je alles aan kunt. Uitgaan of een feestje zijn dan niet meer leuk zonder speed, werken zonder speed gaat moeilijker. Het vervelende is, dat na gebruik juist tegenovergestelde gevoelens toegenomen zijn: vermoeidheid en depressiviteit. Dat is weg te nemen door weer speed te nemen. Zo kan de gebruiker in een vicieuze cirkel terechtkomen. Er is steeds meer nodig om hetzelfde effect te voelen (tolerantie).
Risico
- Afhankelijkheid
- Hartritmestoornissen, hartinfarct en hersenbloedingen.
- Oververhitting
Wie speed gebruikt, voelt geen vermoeidheid en kan uren achter elkaar dansen. Als het dan ook nog warm en vochtig is, kan het gebeuren dat het lichaam niet voldoende warmte meer kwijt kan door zweet te verdampen. Het lichaam produceert dan wel zweet, maar koelt niet meer af. Wanneer dan ook nog onvoldoende gedronken wordt, bestaat het risico dat het lichaam oververhit raakt en uitdroogt. Het gevolg kan zijn dat spieren en sommige organen, zoals de lever en de nieren, niet meer werken. Oververhitting is (levens)gevaarlijk en moeilijk te behandelen. - Uitputting
- Bewegingsstoornissen (dwangmatige bewegingen, zoals tandenknarsen en kauwbewegingen).
- Psychische klachten: prikkelbaar, depressief, agressief raken.
- Psychose