Persisterende rouwstoornis
Als het na langere tijd, niet lukt om het leven weer op te pakken wordt dat wel een Persisterende-rouwstoornis (prolonged grief disorder) genoemd. Geschat wordt dat in Nederland jaarlijks vijf tot tien procent van nabestaanden te maken met traumatische rouw. Uit onderzoek blijkt dat dit soort klachten zich voornamelijk ontwikkelen na een zogenaamd ‘traumatisch verlies’ – zoals moord, suïcide, een ramp, of wanneer er sprake was van een ongezonde gehechtheid aan en/of afhankelijkheid van de overledene. Daarnaast kunnen factoren zoals het ontbreken van sociale steun, een eerdere psychische kwetsbaarheid, of aanhoudende schuldgevoelens bijdragen aan het ontstaan van langdurige rouwklachten.
DSM-5 criteria
F43.8
- A. Het overlijden van de naaste is minstens 12 maanden geleden.
- B. De meeste dagen een intens kwellend verlangen naar de overledene en/of preoccupatie met gedachten of herinneringen aan de overledene.
- C. Sinds het overlijden minstens 3 van de volgende symptomen op de meeste dagen (als gevolg van het overlijden): verwarring over eigen identiteit; gevoel van ongeloof over het overlijden; vermijding van zaken die eraan doen denken dat de persoon is overleden; intense emotionele pijn; moeite om na het overlijden de eigen relaties en activiteiten weer op te pakken; emotionele verdoofdheid; gevoel dat het leven zinloos is; intense eenzaamheid.
- D.Klinisch significante lijdensdruk
- E.Duur en ernst vallen duidelijk buiten de verwachte normen.
- F. Symptomen kunnen niet door andere aandoening worden verklaard.
Behandelopties
- Cognitieve gedragstherapie
- Complicated Grief Therapy (gecompliceerde rouwtherapie)
Een gespecialiseerde vorm van psychotherapie die zich richt op het verwerken van verlies, verminderen van vermijdingsgedrag en het herintegreren van betekenisvolle activiteiten in het dagelijks leven. - Narratieve therapie
Gericht op het herschrijven van het verhaal rond het verlies en het opnieuw vormgeven van de relatie met de overledene. - EMDR
Kan effectief zijn wanneer traumatische herinneringen aan het overlijden (zoals bij plotseling of gewelddadig verlies) een rol spelen. - Mindfulness-based therapieën
Zoals Acceptance and Commitment Therapy (ACT) of Mindfulness-Based Cognitive Therapy (MBCT), die helpen om gevoelens van verlies en pijn te accepteren zonder erdoor overweldigd te raken. - Interpersoonlijke therapie
Kan ingezet worden bij langdurige rouw die gepaard gaat met depressieve klachten en moeite om sociale relaties te hervatten.