Transactionele analyse (TA)
Inleiding
De grondslag voor TA werd in de vijftiger jaren gelegd door de Joods Amerikaanse psychiater Eric Berne (1910-1970). In 1958 verscheen zijn eerste artikel over Transactionele Analyse: Transactional Analysis, A New and Effective Method of Group Therapy. Samen met een aantal psychiaters, psychologen en maatschappelijk werkers (zoals Claude Steiner, Stephen Karpman, Jacqui Schiff, Muriel James en Bob Goulding) werd de TA verder ontwikkeld. Binenn het concept van de TA ontstonden ook verschillende stromingen zoals de Cathexis methode (Jacqui Schiff) en de herbeslissingstheorie (Bob Goulding).
De theorie
De kern van TA is gelegen in de communicatie tussen mensen. De communicatie wordt inzichtelijk gemaakt met behulp een aantal voor de TA kenmerkende begrippen als transacties, psychologische spelen, egotoestanden (Ouder, Volwassene en Kind), strooks en (levens)script. Voorts wordt de TA gekenmerkt door contracten: er wordt een contract gesloten tussen twee partijen (bijvoorbeeld hulpverlener en cliƫnt). In dat contract staat het doel en wat wederzijdse bijdragen en verantwoordelijkheden zijn.
Toepassing
TA wordt gebruikt als persoonlijkheidstheorie (hoe zijn mensen psychologisch gestructureerd), als communicatietheorie (hoe gaan mensen met elkaar om) en als ontwikkelingstheorie (hoe hebben klachten en symptomen zich ontwikkeld). Vanwege de uitgebreide mogelijkheden wordt de TA toegepast op verschillende terreinen: therapie en counselling (coaching), onderwijs en organisatie (managements- en communicatietrainingen).