Cognitieve gedragstherapie (CGT)
Inleiding
Cognitieve gedragstherapie (CGT) is een psychotherapie die je − voornamelijk door oefeningen − leert om anders tegen problematische situaties aan te kijken en om er anders mee om te gaan. In CGT wordt het gedrag en de gedachten die de problemen in stand houden, besproken en behandeld. Cognitieve therapie (CT) en gedragstherapie (GT) zijn hechter verweven tot cognitieve gedragstherapie. CGT kan zowel de manier van denken en interpreteren van de cliënt beïnvloeden, als diens manier van doen en laten. Soms ligt de nadruk meer op denken, soms meer op doen en laten. In andere gevallen werkt men gelijktijdig met beide aspecten. De basis van de CGT is het concept dat een irrationele gedachte (cognitie) leidt tot disfunctioneel gedrag (bijvoorbeeld vermijding).
Basisprincipes: ABC- of G-schema
A. Gebeurtenis = objectieve gebeurtenis
B. Gedachte = gedachte(n) die hebt bij die gebeurtenis
C. Gevoel/Gedrag = gevoel/gedrag die het gevolg zijn van die gedachten
Paniekstoornis en CGT
Een paniekaanval wordt in dit modelbeschouwd als een "catastrofale misinterpretatie van een prikkel die van binnenuit komt". Het bekendste voorbeeld is het ten onrechte interpreteren van hartkloppingen als een teken dat wijst op een hartinfarct. De angst die hiervan het gevolg is, leidt tot een stimulatie van autonome zenuwstelsel. Dit uit zich onder andere in versneld ademhalen en transpireren, hetgeen aanleiding geeft tot nog meer angst, waardoor weer meer klachten en tenslotte kan een paniekaanval het gevolg zijn. De cognitieve therapeut daagt de patiënt uit de irrationele gedachten te corrigeren door bijvoorbeeld de patiënt informatie te laten verzamelen over klachten die vooraf gaan aan een (in dit voorbeeld) hartinfarct. Het resultaat is uiteindelijk dat hartkloppingen niet langer gekoppeld worden aan een hartinfarct, maar dat de patiënt zich realiseert dat deze ongevaarlijk zijn en spontaan kunnen optreden.
Therapie
Het accent van de CGT richt zich op het trachten te veranderen van de irrationele gedachten en opvattingen(B), die leiden tot disfunctionele gedrag. Technieken die gebruikt worden om die die gedachten te corrigeren zijn ondermeer: exposure en counterconditionering.
Vereniging voor Gedragstherapie en Cognitieve therapie (VGCt)