ADHD - behandeling
Alternatieve therapie
Complementaire en alternatieve geneeswijzen (CAG) worden door veel ouders met kinderen met ADHD gebruikt als therapie voor de ADHD, meestal vitaminen en dieet. (Nigg, 2010). Bewijs is beperkt voor deze strategieën, toch gebruiken zo'n 80% van de patiënten kruiden of natuurlijke producten als voornaamste therapie bij ADHD. (Konofal, 2004). Een strikt dieet, het zogeheten RED-dieet of few-foods dieet, blijkt een groot deel van kinderen met ADHD te kunnen helpen. Dat blijkt uit onderzoek van onder meer het ADHD Research Centrum Eindhoven en het UMC St Radboud. (Pelsser, 2011) en uit de BRAIN- studie (Hontelz, 2021) Ander (TRACE-)onderzoek laat weer zien dat gezonde voeding beter werkt dan het eliminatiedieet bij ADHD. Saffraankrokus (Crocus sativus), een knolgewas, lijkt in een onderzoek even effectief als methylfenidaat bij de behandeling ADHD. (Baziar, 2019)
Lees meer: ADHD - mediterrane dieet
Voorlichting en gesprekstherapie
Volgens de richtlijn begint de niet-medicamenteuze behandeling van ADHD met psycho-educatie: voorlichting en informatie over de aandoening en verschijnselen, voor het kind, de ouders/verzorgers en de school. Cognitieve gedragstherapie (CGT) is gericht op het verbeteren van plannen en organiseren, omgaan met afleidbaarheid, cognitieve herstructurering (wijzigen van disfunctionele gedachtepatronen), uitstelgedrag, zelfregulatie van emotie en communicatievaardigheden. Coaching richt zich op praktische problemen: te laat komen, uitstelgedrag, niet goed kunnen luisteren, niet met geld kunnen omgaan, cognitieve therapie richt zich op het ontdekken van talenten en het verbeteren van het zelfbeeld.
Medicamenteuze behandeling
De huidige inzichten zijn dat het dopamine- en noradrenalinesysteem verschillende functies hebben maar samenwerken en bijdragen aan de regulatie van de inhibitie (remming), cognitieve processen (aandacht) en gemotiveerd gedrag. Een verstoring in die systemen wordt in verband gebracht met de symptomatologie van ADHD en zijn de aangrijpingspunten voor de psychofarmaca die effectief zijn gebleken voor de behandeling van ADHD. (Campo 2011, Chandler 2014). Op grond van het literatuuronderzoek, aangevuld met eigen praktijkervaring, adviseert de richtlijn de volgende rangorde in de medicamenteuze behandeling: methylfenidaat en dexamfetamine als eerste keuze; atomoxetine als tweede keuze; bupropion als derde keuze. Hoewel er geen direct vergelijkend onderzoek beschikbaar is, komt uit literatuuronderzoek van de werkgroep naar voren dat de effectiviteit van methylfenidaat en dexamfetamine nagenoeg gelijk is. Indien deze twee onvoldoende effect hebben hebben of te veel bijwerkingen veroorzaken, wordt atomoxetine als tweede keuze en bupropion als derde keuze geadviseerd. Modafinil wordt pas als behandeloptie overwogen bij individuele patiënten, als andere middelen voldoende zijn toegepast en niet blijken te voldoen.
Lees meer
Multidisciplinaire richtlijn
- Monodisciplinaire richtlijn diagnsotiek en medicamenteuze behandeling van ADHD bij volwassenen
- Multidisciplinaire Richtlijn voor diagnostiek en behandeling van ADHD bij kinderen en jeugdigen (2005)
Consensus guidelines on adult ADHD management
- British Association of Psychopharmacology, 2006
- National Institute of Health and Clinical Excellence NICE, 2008
- Parent training/education programmes
Literatuur
- Baziar S et al
Crocus sativus L. Versus Methylphenidate in Treatment of Children with Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder: A Randomized, Double-Blind Pilot Study.
J Child Adolesc Psychopharmacol. 2019 Apr;29(3):205-212. doi: 10.1089/cap.2018.0146. Epub 2019 Feb 11.
PMID: 30741567.Campo ND, Chamberlain SR, Sahakian BJ, Robbins TW - The roles of dopamine and noradrenaline in the pathophysiology and treatment of attention-deficit/hyperactivity disorder
Biol Psychiatry 2011 Jun 15;69(12):e145-57 - Chandler DJ, Waterhouse BD, Gao W-J
New perspectives on catecholaminergic regulation of executive circuits: evidence for independent modulation of prefrontal functions by midbrain dopaminergic and noradrenergic neurons
Front Neural Circuits. 2014; 8: 53. - Konofal, Eric, et al.
Iron deficiency in children with attention-deficit / hyperactivity disorder
Archives of Pediatrics and Adolescent Medicine, 2004 Dec; 158(12): 1113-5 - Nigg, Joel, et al.
Confirmation and extension of association of blood lead with ADHD and ADHD symptom domains at population-typical exposure levels
Journal of Child Psychology and Psychiatry, and Applied Disciplines, 2010 Jan; 51(1): 58-65. - Pelsser LM, Frankena K, Toorman J, Savelkoul HF, Dubois AE, Rodrigues Pereira R, Haagen TA, Rommelse NN, Buitelaar JK
Effects of a restricted elimination diet on the behaviour of children with attention-deficit hyperactivity disorder (INCA study): a randomised controlled trial
The Lancet, Volume 377, Issue 9764, Pages 494 - 503, 5 February 2011 - Hontelez S et al
Correlation between brain function and ADHD symptom changes in children with ADHD following a few-foods diet: an open-label intervention trial.
Scientific Reports. 2021 11. 22205. 10.1038/s41598-021-01684-7.