Zorgmachtiging (voorheen rechterlijke machtiging, RM)
Een zorgmachtiging is een beslissing van de rechter waarin staat welke verplichte zorg aan u gegeven mag worden. U mag dan bijvoorbeeld gedwongen behandeld worden of onder dwang opgenomen worden. Bij acuut gevaar wordt een crisismaatregel aangevraagd. Als er minder haast is, wordt er een zorgmachtiging aangevraagd.
Verplichte zorg
In de zorgmachtiging staat welke verplichte zorg aan u gegeven mag worden. Verplichte zorg mag alleen als het niet anders kan. U kunt bijvoorbeeld gedwongen worden opgenomen in een ggz-instelling of u krijgt verplicht medicatie. In noodsituaties kunt u soms ook verplichte zorg krijgen die niet in uw zorgmachtiging staat.
Hoe lang duurt de zorgmachtiging?
Een eerste zorgmachtiging duurt maximaal een half jaar, maar kan ook voor kortere tijd worden afgegeven. Is de periode van deze zorgmachtiging voorbij, dan kan de rechter de zorgmachtiging steeds met maximaal een jaar verlengen. Heeft u vijf jaar of langer verplichte zorg gekregen, dan mag de rechter de zorgmachtiging steeds met maximaal twee jaar verlengen. Wordt er voor u een zorgmachtiging voorbereidt? Neem dan contact op met de pvp voor meer informatie en ondersteuning.
Hoe krijg ik een zorgmachtiging?
Mensen uit uw omgeving maken zich zorgen over u. Zij kunnen een melding doen bij de gemeente. De gemeente kan dan onderzoeken of u (verplichte) zorg nodig heeft. Dat heet een verkennend onderzoek. Denkt de gemeente dat u verplichte zorg nodig heeft en een zorgmachtiging nodig is, dan zullen ze een verzoek indienen bij de officier van justitie om een aanvraag voor een zorgmachtiging voor te bereiden. Uw zorgverlener, de geneesheer-directeur, de politie en/of een forensische zorgaanbieder kunnen ook meteen aan de officier van justitie vragen of hij een zorgmachtiging wil voorbereiden.
Als de officier van justitie besluit om een zorgmachtiging voor te bereiden, dan wijst hij een geneesheer-directeur aan. Hij zorgt dan ook dat u een advocaat krijgt. De geneesheer-directeur moet verschillende mensen (o.a. u en uw advocaat) er over informeren dat er een zorgmachtiging is aangevraagd. Ook moet hij een zorgverantwoordelijke aanwijzen. Hierna worden er verschillende documenten opgesteld: Plan van aanplak, Medische verklaring, Zorgkaart en Zorgplan.
Verzoekschrift voor een zorgmachtiging
De geneesheer-directeur verzamelt alle documenten (o.a. zorgplan, zorgkaart en medische verklaring). Ook voegt hij de zelfbindingsverklaring toe, als u die heeft. Hij geeft deze stukken door aan de officier van justitie. Daarbij geeft hij o.a. ook aan of de verplichte zorg die in het zorgplan staat, voldoet aan de (uitgangspunten van) de wet. De officier van justitie beslist hierna of hij wel of geen zorgmachtiging aan de rechter gaat vragen. Vindt hij een zorgmachtiging nodig, dan schrijft hij samen met de geneesheer-directeur een verzoekschrift aan de rechter. De officier van justitie moet dit binnen 4 tot 6 weken doen nadat de geneesheer-directeur u heeft laten weten dat er een zorgmachtiging voor u wordt voorbereid.
In het verzoekschrift aan de rechter staat onder andere waarom de geneesheer-directeur en de officier van justitie een zorgmachtiging nodig vinden en welke verplichte zorg nodig is om het gevaar te stoppen. Bij het verzoekschrift wordt allerlei informatie toegevoegd, zoals het zorgplan, de zorgkaart, en een eventuele zelfbindingsverklaring.
Wilt u advies en bijstand? Neem dan contact op met uw pvp. Weet u niet wie uw pvp is, neem dan contact op met de helpdesk via 0900-444 8888 (geen extra telefoonkosten) of helpdesk@pvp.nl.
Wat kan ik zelf doen bij een zorgmachtiging?
Is men bezig voor u een zorgmachtiging aan te vragen? U kunt op verschillende momenten in de procedure vertellen wat u van de situatie vindt. U kunt vertellen wat er volgens u aan de hand is. Vindt u bijvoorbeeld zelf dat u zorg nodig hebt? Of dat er geen sprake is van gevaar? U kunt dit vertellen aan de psychiater die de medische verklaring opstelt, maar ook aan de rechter wanneer die naar uw verhaal vraagt tijdens de zitting. U kunt vragen aan de geneesheer-directeur of u een plan van aanpak mag opstellen. De pvp kan u daar niet bij ondersteunen maar wel advies geven. U kunt een zorgkaart opstellen, waarin u aangeeft welke zorg u juist wel en welke zorg u niet wilt hebben. De pvp kan u daarbij ondersteunen. U kunt met uw advocaat bespreken wat u van de situatie vindt. Uw advocaat kan u uitleg geven over uw rechten.
De overheid heeft een animatie gemaakt waarin in begrijpelijke taal informatie wordt gegeven over de Zorgmachtiging.
