Hulpgids

GGZ beroepen

Meer duidelijkheid in beroepenstructuur psychologische zorg
Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) vereenvoudigt per 01-01-2025 de beroepenstructuur psychotherapeut en klinisch psycholoog wordt "klinisch psycholoog-psychotherapeut" en verder hebben we nog de GZ-psycholoog. Wat dus vervalt is de beschermde titel "psychotherapeut", daar zal dan weer fors misbruik van worden gemaakt, de klant schiet hier niet veel mee op. Lees meer

Psychiater

Een psychiater is een medisch specialist. Na de studie geneeskunde, heeft hij zich in de psychiatrie en psychotherapie gespecialiseerd.  Psychiaters zijn ingeschreven in het BIG-register voor artsen.

Psycholoog

• Psycholoog NIP
  Psycholoog die een universitaire master psychologie heeft  afgerond én minimaal 1 jaar praktijkervaring heeft. De titel psycholoog NIP is door het Nederlands Instituut Psychologen (NIP) ingesteld toen de wettelijke bescherming van de titel "psycholoog" wegviel en iedereen zich psycholoog mag noemen. 
• Gezondheidszorgpsycholoog (gz-psycholoog).
  De opleiding tot gz-psycholoog is een postdoctorale beroepsopleiding van twee jaar fulltime. De opleiding bestaat uit een dag per week cursorisch onderwijs en vier dagen per week praktijkervaring in een erkende praktijkinstelling. De gz-psycholoog is een generalist die inzetbaar is in alle sectoren van de gezondheidszorg.
• Klinisch psycholoog
  Psycholoog die na opleiding tot GZ-psycholoog, een vierjarige duale (werk en studie) opleiding heeft gevolgd en gespecialiseerd in de (psycho)diagnostiek, psychotherapie en overige psychologische behandelmethoden, zoals advisering, begeleiding, counseling en vaardigheidstrainingen.

Psychotherapeut

Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) houdt een BIG-register van gekwalificeerde psychotherapeuten bij. Opname in het register van psychotherapeuten is voorbehouden aan degenen, die na hun universitaire studie in de medische, sociale wetenschappen (psychologie en pedagogiek) of maatschappelijk werk, een zogenaamde 'basisopleiding' tot psychotherapeut met goed gevolg hebben afgerond.

Alternatieve behandelaars

Alternatief verwijst naar het feit dat de betreffende vakopleiding niet aan erkende universiteiten of hogescholen worden onderwezen. In georganiseerd verband gaat het om ongeveer 4.000 beroepsbeoefenaren. Kies bij voorkeur een alternatieve therapeut die lid is van een bonafide beroepsvereniging. 

Sociaal Psychiatrisch Verpleegkundige (SPV)

De post-hbo SPV opleiding leidt op tot een gespecialiseerd sociaal psychiatrisch verpleegkundige (SPV). SPV's combineren kennis van psychiatrie met vaardigheden in sociaal-maatschappelijk werk. Ze bieden ondersteuning aan mensen met psychische aandoeningen, waarbij ze rekening houden met de invloed van sociale en omgevingsfactoren op het welzijn van de patiënt, waarbij ze nauw samenwerken met andere zorgverleners, zoals psychiaters, maatschappelijk werkers en huisartsen, om een geïntegreerde zorgaanpak te bieden.

GGZ verpleegkundig specialist (GGZ-VS)

Een GGZ verpleegkundig specialist is een expert in het verlenen van psychiatrisch verpleegkundige zorg in de geestelijke gezondheidszorg. De opleiding tot GGZ-VS duurt drie jaar en omvat de tweejarige opleiding tot Nurse Practitioner (NP). De opleiding GGZ-VS kan worden gevolgd bij een GGZ instelling met een breed zorgaanbod hebben en een multidisciplinaire team.

Maatschappelijk werker

Een maatschappelijk werker biedt laagdrempelige hulp voor mensen met psychosociale problemen en daardoor belemmerd worden in hun dagelijkse leven. De opleiding tot maatschappelijk werker is beschikbaar op zowel mbo-niveau (Sociaal-maatschappelijk Dienstverlener) als hbo-niveau (Sociaal werk).

Vaktherapeut

Een vaktherapeut is gespecialiseerd op een van de volgende terreinen: beeldende therapie, danstherapie, dramatherapie, muziektherapie of psychomotorische therapie. De opleiding is op HBO, HBO+VO en wetenschappelijk niveau (Bachelor en Master-niveau). De Federatie Vaktherapeutische Beroepen (FVB) is de overkoepelende organisatie van de Nederlandse Verenigingen voor Beeldende Therapie, Danstherapie, Dramatherapie, Muziektherapie, Psychomotorische Therapie en Psychomotorische Kindertherapie

Systeemtherapeut

Systeemtherapie is ontstaan in de jaren vijftig in de VS nadat men er achter kwam dat individuele therapie soms tekort schoot omdat er onvoldoende aandacht was voor het gezin waar men in zat, tewrwijl dat gezin van grote invloed bleek op het gedrag van de persoon. Het uitgangspunt van systeemtherapie of relatie- en gezinstherapie is dat menselijke problemen in de kern problemen zijn die ontstaan tussen personen die lid zijn van een systeem. De door de Nederlandse Vereniging voor Relatie- en Gezinstherapie (NVRG) erkende opleiding tot systeemtherapeut kent verschillende routes, waaronder via een HBO en post HBO vooropleiding. 

Psychiatrisch verpleegkundige

Om een Psychiatrisch Verpleegkundige te worden moet je minimaal de MBO opleiding Verpleegkundige hebben afgerond. Dit is een niveau-4 opleiding en duurt vier jaar. Daarnaast zou je ook de 4-jarige HBO opleiding Verpleegkunde kunnen volgen. De verpleegkunde richt zich op het individu als geheel met aandacht voor de psychische, sociale, lichamelijke en levensbeschouwelijke kanten. Een psychiatrisch verpleegkundige werkt op een psychiatrische afdeling van een ziekenhuis of instelling. Als psychiatrisch verpleegkundige leer je patiënten met hun psychische problemen om te gaan, zodat ze weer zelfstandig kunnen leven. Je kunt allerlei soorten problematiek tegenkomen, zoals depressies, verwardheid of sociale problemen. Het kan voorkomen dat een patiënt door deze geestelijke situatie ook lichamelijke problematiek heeft ontwikkeld, zoals drugsgebruik, overgewicht of een slechte gezondheid.

Praktijkondersteuner Huisarts - Geestelijke Gezondheidszorg (POH GGZ)

De POH GGZ is in 2007 ontstaan gecreeerd om de stijging van kosten van de relatief duurdere tweede lijn op te vangen. Een specifieke opleiding tot POH-GGZ bestaat niet. De functie POH-GGZ heeft een specifieke plaats in de gezondheidszorg en vraagt daarmee om specifieke kwaliteiten van een professional. De POH-GGZ dient communicatief zeer vaardig te zijn, zowel in het contact met de cliënt als in de rol van verbindende schakel tussen verschillende disciplines in de basis- en specialistische GGZ. Kennis en ervaring op het gebied van uiteenlopende psychische klachten en psychiatrische aandoeningen is een must. Hij/zij moet zelfstandig kunnen werken en eveneens zich kunnen inleven in de soms uiteenlopende posities, belangen en competenties van de verschillende beroepsbeoefenaren uit de eerste en tweede lijn. Verder dient de POH-GGZ, in gezamenlijke verantwoordelijkheid met de huisarts, zelfstandig patiënten /cliënten te kunnen behandelen/begeleiden. Dit gebeurt zoveel mogelijk binnen de huisartsenvoorziening.