Hoog sensitieve persoonlijkheid (HSP)
De hoog sensitieve persoonlijkheid (HSP)
De Amerikaanse psychologe Elaine Aron heeft het concept van de HSP bedacht. Ze beschreef een persoon die meer gevoeligheid ervaart dan de gemiddelde persoon. HSP's hebben een diepgaand besef van subtiliteiten en nuances in hun omgeving, en kunnen bijvoorbeeld intens reageren op prikkels zoals harde geluiden, fel licht of sterke geuren. HSP's zijn ook vaak gevoelig voor de emoties en stemmingen van anderen, en kunnen zich gemakkelijk inleven in de gevoelens van anderen. Dit kan ertoe leiden dat ze overweldigd raken door drukke of chaotische omgevingen, of dat ze moeite hebben met het hanteren van stressvolle situaties. Hoewel HSP's soms als "overgevoelig" worden bestempeld, kan hun gevoeligheid ook een bron van kracht zijn. Ze hebben vaak een diepgaand begrip van kunst, muziek, literatuur en spiritualiteit, en kunnen empathische, intuïtieve en creatieve leiders zijn.
Hoogsensitiviteit als persoonlijkheidskenmerk
Heb je vaak last van prikkels zoals harde geluiden, sterke geuren of fel licht, of ben je gevoelig voor andermans stemming? Dan zou je zomaar hoogsensitief kunnen zijn. Het bestaat echt, blijkt uit verschillende wetenschappelijke onderzoeken. Volgens neurowetenschapper Judith Homberg van het Radboudumc is hoogsensitiviteit niet zo zwart-wit als het lijkt - je bent hoogsensitief of niet - maar eerder een soort glijdende schaal. "De meeste mensen zitten in het midden. Hoogsensitiviteit komt bij een deel van de mensen in meerdere of mindere mate voor. Het is geen aandoening of stoornis, het is een persoonlijkheidskenmerk. Je bent dus hoogsensitief in plaats van dat je het hebt."
De vraag blijft: is het oorzaak aangeboren (nature), of is het gevolg (nurture).
Sensory Processing Sensitivity in the context of Environmental Sensitivity: A critical review and development of research agenda
Overzichtsartikel waarin het bestaande onderzoek naar hoogsensitiviteit (sensory processing sensitivity) op een rijtje wordt gezet en wat nog gedaan onderzocht moet worden.