Vermijdende persoonlijkheidsstoornis
Mensen met een vermijdende persoonlijkheidsstoornis hebben behoefte aan contact, maar zijn zo bang voor afwijzing, vernedering of kwetsing dat zij dit uit de weg gaan. Vaak is bij hen sprake van verlegenheid en sterke geremdheid en lijken hun klachten op die van de sociale fobie. Ze kunnen zich schamen voor innerlijke of uiterlijke tekortkomingen die in hun beleving sterk uitvergroot zijn en verborgen moeten blijven voor hun omgeving.
DSM-5 criteria
301.82
Een pervasief patroon van sociale geremdheid, gevoelens van insufficiëntie en hypersensitiviteit voor een negatieve beoordeling, beginnend op jongvolwassen leeftijd en aanwezig in uiteenlopende contexten, zoals blijkt uit vier (of meer) van de volgende kenmerken:
- Vermijdt beroepsmatige activiteiten die significante intermenselijke contacten met zich meebrengen, vanwege vrees voor kritiek, afkeuring of afwijzing.
- Is onwillig om betrokken te raken met mensen, tenzij hij of zij er zeker van is aardig te worden gevonden.
- Gedraagt zich gereserveerd in intieme relaties vanwege de angst voor gek te worden gezet of uitgelachen te worden.
- Is gepreoccupeerd met de gedachte in sociale situaties te worden bekritiseerd of afgewezen.
- Is geremd in nieuwe interpersoonlijke situaties vanwege insufficiëntiegevoelens.
- Beschouwt zichzelf als sociaal onbeholpen, onaantrekkelijk als persoon, of minderwaardig t.o.v. anderen.
- Is uitzonderlijk onwillig om persoonlijke risico’s te nemen of nieuwe activiteiten te ontplooien omdat hij of zij hierdoor in verlegenheid zou kunnen worden gebracht.
Literatuur
DSM-5 - Nederlandse vertaling
American Psychiatric Association
Uitgeverij Boom (2014)
