Vaktherapie
Wat is vaktherapie (voorheen creatieve therapie)
Vaktherapie is de overkoepelende naam voor dramatherapie, beeldende therapie, muziektherapie, danstherapie, speltherapie en psychomotorische therapie. Een vaktherapeut is gespecialiseerd in minimaal één medium. Vaktherapie is een specialistische vorm van hulpverlening die erop gericht is veranderings- ontwikkelings- en / of acceptatieprocessen te bewerkstelligen. De doelgroep bestaat uit mensen met psychische klachten of psychiatrische stoornissen, lichamelijke handicaps of cognitieve beperkingen. De vaktherapie vindt op indicatie plaats, waarbij zoveel mogelijk zorg op maat wordt verleend. In Nederland onderscheiden we binnen de vaktherapie vijf disciplines: beeldende therapie, danstherapie, dramatherapie, muziektherapie en psychomotorische therapie. Alle disciplines maken gebruik van een creatieve expressievorm - actief, maar soms ook passief - of werken met levend materiaal, zoals bij tuintherapie. Aan de hand van met overeengekomen behandeldoelen werkt de creatief therapeut methodisch. Hij spreekt de directe emotionele en zintuiglijke beleving van de cliënt aan. Het resultaat van de therapie kan verwerking, verrijking of inzicht zijn en ook verbetering van het cognitieve of lichamelijk functioneren.
Federatie Vaktherapeutische Beroepen
BEELDEND
Beeldende therapie maakt gebruik van beeldende materialen en creatieve processen om psychische en emotionele problemen te behandelen.
DANS
De vaktherapeut dans werkt creatief therapeutisch met dans- en bewegingsprocessen. Zoals beschreven in het beroepsprofiel van de creatief therapeut dans, "biedt dans de mogelijkheid tot impressie, expressie en vormgeving. Het uitdrukken en het vormgeven aan belevingen, emoties, herinneringen, enz., zijn therapeutisch werkzame elementen."
DRAMA
Dramatherapie is een veelzijdige en effectieve therapievorm die drama- en theatertechnieken gebruikt om psychologische en emotionele problemen aan te pakken. Door het bieden van een veilige en creatieve ruimte helpt dramatherapie cliënten om zichzelf te uiten, nieuwe inzichten te verkrijgen en positieve veranderingen in hun leven te realiseren.
MUZIEK
Muziektherapie is een methodische vorm van hulpverlening waarbij muzikale middelen binnen een therapeutische relatie gehanteerd worden ten einde verandering, ontwikkeling, stabilisatie of acceptatie op emotioneel, gedragsmatig, cognitief, sociaal of lichamelijk gebied te bewerkstelligen.
Muziek heeft de unieke eigenschap ons onmiddellijk in beweging te zetten, zowel fysiek (bij dansmuziek) als emotioneel (bepaalde muziek kan ons tot tranen toe beroeren. Primair beleven we muziek via ons gevoel en als een geheel: we horen melodie, maat/ritme en harmonie doorgaans niet als afzonderlijke elementen. In de muziektherapie wordt juist wel gebruik gemaakt van deze muzikale elementen. Elk ritme, elke maat, melodie of harmonie heeft zijn eigen werking op ons en kan juist in die eenzijdigheid als muzikaal geneesmiddel werkzaam zijn. Zelfs een enkele toon kan genezend werken. Muziek zorgt voor beweging in het ziekteproces: ze heeft in haar directe werking losmakende, ontspannende, maar ook vormende en ordenende kwaliteiten. Muziek brengt ordening in fysieke, psychische en mentale processen.
Nederlandse Vereniging voor Muziektherapie
PSYCHOMOTORISCHE THERAPIE (PMT)
PMT is een lichaamsgerichte (beweging en lichaamservaring) therapie. Bij beweging kun je denken aan oefensituaties uit de sport en het bewegingsonderwijs, bij lichaamservaring gaat het om het concentreren op de ervaring en beleving van het eigen lichaam. Daarbij kun je onder anderen denken aan ontspanningsoefeningen, ademhalingsoefeningen, sensory-awareness, bio-energetica etc. Binnen een psychomotorische therapie wordt gekeken hoe men met zichzelf, met anderen, met de opdrachten en met het materiaal omgaat. Het doel van de psychomotorische therapie, zoals die geformuleerd is door de Nederlandse Vereniging voor Psychomotorische Therapie (NVPMT), luidt: "Het tot stand brengen van een gedragsverandering of tenminste een bijdrage te leveren daaraan en daarmee psychosociale of psychiatrische problematiek weg te nemen of te verminderen". De psychomotorische therapie biedt een veilige plek om te experimenteren met ander gedrag. Ook kunnen nieuwe ervaringen op het gebied van voelen en denken opgedaan worden. Tijdens de psychomotorische therapie "krijgt men de gelegenheid om leerervaringen en correctieve emotionele belevingen op te doen".
