Hulpgids

De gids voor de geestelijke gezondheidszorg

Valproïnezuur (Depakine®) - extra informatie

Mogelijke bijwerkingen (FTK)

  • Frequent
    Sufheid, moeheid, tremor (beven, trillen), ataxie (coördinatiestoornis van de spieren), misselijkheid, braken, diaree, goedaardige stijging leverenzymen (transaminasen)
  • Minder frequent
    Hoofdpijn nystagmus (snel rukkende beweging van de oogbol), duizeligheid, trombopathie (stoornis in de bloedstolling door een functiestoornis van de bloedplaatjes); cognitieve veranderingen; allergische reacties; haaruitval; toename eetlust en gewichtstoename; coagulopathie (afwijking in de bloedstolling); amenorroe (uitblijven menstruatie); extrapiramidale verschijnselen
  • Zeldzaam
    Agranulocytose (plotselinge verdwijning van bepaalde witte bloedcellen uit het bloed), acute hemorragische pancreatitis (acute ontsteking alvleesklier), irreversibel leverfalen

Overige bijwerkingen

  • Hyponatiëmie
    Lareb heeft zes meldingen van hyponatiëmie en/of SIADH ontvangen in samenhang met valproïnezuur. De meldingen bij de Wereld Gezondheids Organisatie (WHO) ondersteunen deze associatie. 
  • Tandvleesafwijkingen
    Lareb ontving zeven meldingen van tandvleesafwijkingen bij gebruik van valproïnezuur. Deze meldingen betroffen vijf volwassenen en twee kinderen. Ondanks dat tandvleesafwijkingen vele oorzaken kunnen hebben, zijn de meldingen suggestief voor een causaal verband. 
  • Veranderingen in de haartextuur
    Het gebruik van valproïnezuur kan leiden tot veranderingen in de haartextuur. Lareb ontving zeven meldingen waarbij de structuur van het haar veranderde tijdens gebruik van dit geneesmiddel. Zes van de zeven vrouwen kregen krullen terwijl ze voorheen stijl haar hadden. Het onderliggende mechanisme voor deze bijwerking is nog niet bekend. 
  • Pubertas praecox
    Pubertas praecox werd waargenomen bij een meisje dat valproïnezuur gebruikte. Onderzoek in de databank van Lareb en van de WHO leverde nog 12 andere meldingen op. In de literatuur wordt een verhoogde testosteronspiegel beschreven bij gebruik van valproïnezuur bij vrouwen, wat een mogelijke verklaring zou kunnen zijn voor het vroegtijdig optreden van secundaire geslachtskenmerken. Het farmacologisch mechanisme achter deze bijwerking is nog niet opgehelderd. De relatie tussen valproïnezuur en pubertas praecox werd beschreven in Farmacotherapie bij Kinderen.
  • Hyperammoniëmie (te hoog ammoniakgehalte)
    Hyperammoniëmie voor bij 16 tot 100% van de patiënten behandeld met valproaat. Meestal asymptomatisch, maar lichte symptomen kunnen over het hoofd worden gezien of voor verslechtering van de psychiatrische toestand worden aangezien. In uitzonderlijke gevallen kan de hyperammoniëmie leiden tot encefalopathie (schade aan de hersenen) met mogelijk fatale afloop.

 

Risico schade bij kinderen van vaders die valproaat gebruikten 3 maanden voor de conceptie

Mannen die medicijnen gebruiken met de stof valproaat wordt geadviseerd voorzorgsmaatregelen te nemen. Dit omdat er een mogelijk verhoogd risico is aangetoond op ontwikkelingsstoornissen in de hersenen bij kinderen van vaders die tijdens de bevruchting valproaat gebruikten.

Literatuur

  1. Psychiatrie vademecum
    nummer 3 - juli 2001
  2. Naarding, P en Risselada AJ
    Molemans Praktische psychofarmacologie
    Prelum (2021)
  3. Richtlijnen farmacotherapie bipolaire stoornissen
    Uitgeverij Boom
  4. The safety and early efficacy of oral-loaded Divalproex versus standard titration Divalproex, lithium, olanzapine, and placebo in th treatment of acute mania associated with bipolar disorder
    Hirschfeld RMA, Baker JD, Wozniak P, Tracy K, Sommerville KW
    J Clin Psychiatry. (2003) 64: 841-846
  5. Nederlands Bijwerkingen Centrum Lareb
    Valproic acid in association with hyponatremia and SIADH
    Januari 2007
  6. Shan J, Hsieh M, Liu C, Wen C, Liu
    Clinical alertness to valproic acid-induced hyperammonemia-two case reports
    J Psychopharmacol. 2010;24(6):943-945

Hulpgids nieuwsbrief

Praktijk aanmelden

Ook uw praktijk geplaatst op de Hulpgids? U kunt zich aanmelden door het inschrijfformulier in te vullen en daarna op de knop "versturen" te klikken. Uw gegevens worden binnen 5 werkdagen na ontvangst kosteloos door Hulpgids.nl verwerkt en gepubliceerd. inschrijven ›