Psychofarmaca - autorijden
Eén op de zes Nederlanders gebruikt medicijnen die de rijvaardigheid kunnen beïnvloeden. In 2012 werd op basis van gegevens van het Europese DRUID-onderzoek geschat dat tussen 5 en 10% van de verkeersdoden toe te schrijven was aan het gebruik van rijgevaarlijke geneesmiddelen door automobilisten. Jaarlijks vallen er in Nederland naar schatting tussen de 33 en 66 doden als gevolg van medicijngebruik in het verkeer.
Wegenverkeerswet
De Wegenverkeerswet (artikel 8.1) luidt: "Het is een ieder verboden een voertuig te besturen of als bestuurder te doen besturen, terwijl hij verkeert onder zodanige invloed van een stof, waarvan hij weet of redelijkerwijs moet weten, dat het gebruik daarvan – al dan niet in combinatie met het gebruik van een andere stof – de rijvaardigheid kan verminderen, dat hij niet tot behoorlijk besturen in staat moet worden geacht."
Richtlijnen
In 2008 is de richtlijn geneesmiddelen en rijvaardigheid van VWS verschenen. Psychotrope medicatie (psychofarmaca, medicijnen die invloed hebben op de psyche) worden in drie categorieën verdeeld:
1. weinig negatieve invloed (vergelijkbaar met alcoholinname < 0.5 g/l)
2. licht-matig negatieve invloed (vergelijkbaar met alcoholinname 0.5-0.8 g/l)
3. ernstige negatieve invloed (vergelijkbaar met alcoholinname 0.5-0.8 g/l)
In categorie 1 vallen de SSRI's, in 2 de stemmingsstabilisatoren & antipsychotica en in categorie 3 klassieke antidepressiva en de meeste benzodiazepinen.
Betekenis voor de praktijk
Vier op de tien Nederlanders gebruikt medicijnen die de rijvaardigheid kunnen beïnvloeden. Je bent strafbaar als je in het verkeer onder invloed bent van een middel waarvan je weet of redelijkerwijs kunt weten dat het de rijvaardigheid kan beïnvloeden. In Nederland bestaat geen meldingsplicht van problemen met de gezondheid voor mensen die hun rijbewijs al gehaald hebben. Alleen bij aanvraag van een rijbewijs, bij aanvraag van het rijbewijs door mensen van 75 jaar en ouder en bij iedere aanvraag van het groot rijbewijs moet een Gezondheidsverklaring worden ingevuld waarin medicijngebruik wordt gemeld. Het CBR kan bepalen dat iemand op basis van zijn medicijngebruik niet meer rijgeschikt is. Ook kan het CBR na inzage van de Gezondheidsverklaring besluiten tot het opleggen van nader medisch onderzoek door een specialist. Dit kan ook op basis van een melding door de politie dat er een vermoeden is dat de rijbewijsbezitter niet meer rijgeschikt is (vorderingsprocedure). Soms wordt iemand alleen voor een bepaalde periode rijgeschikt verklaard. Na deze periode moet diegene opnieuw een Gezondheidsverklaring invullen. Het is belangrijk dat je verantwoord omgaat met je medicatie. Je bekijkt zelf of je wel of niet met het medicijn mag rijden. Op rijveiligmetmedicijnen.nl kan je nagaan of je mag rijden met de medicatie die je gebruikt.