OCS - glutamaat
Neurobiologisch hangt de ocs samen met overactivatie van het cortico-striato-thalamocorticale (cstc-) circuit (Pittenger e.a. 2006; Van Megen & Van Balkom 2005). Het cstc-circuit verbindt de orbitofrontale cortex met het corpus striatum en de thalamus. Serotonerge antidepressiva verminderen de activiteit van de orbitofrontale cortex. De verbindingen tussen de orbitofrontale cortex met het corpus striatum en de thalamus worden echter geactiveerd door glutamaat, de belangrijkste exciterende neurotransmitter in de hersenen (Blier e.a. 2006). Medicijnen die glutamaat antagoneren zijn daarom mogelijk werkzaam tegen obsessieve compulsieve klachten (Vinkers & van der Wee 2008).
Geneesmiddelen
- Memantine
gebruikt in de behandeling van Alzheimer, partiële antagonist van de NMDA-receptor (receptor waar glutamaat aan bindt), sorteert goed effect (Poyurovsky, 2005, Gautam, 2023). - N-acetylcysteïne (NAC)
antioxidant, betrokken bij de glutamaatregulatie in de hersenen, resultaten van onderzoeken naar SSRI met augmentatie van NAC zijn wisselend. - Topiramaat
gebruikt in de behandeling van epilepsie, beïnvloedt de NDMA-receptor indirect, in twee onderzoeken significant effect (Berlin, Mawla); in een recentere review echter weinig effect en teveel bijwerkingen te geven (Gautam, 2023). - Lamotrigine
gebruikt in de behandeling van epilepsie, verhindert (onder andere) vrijkomen van glutamaat, goed effect (Gautam, 2023).
Referentie
- Berlin HA, Koran LM, Jenike MA, Shapira NA, Chaplin W, Pallanti S, Hollander E
Double-blind, placebo-controlled trial of topiramate augmentation in treatment-resistant obsessive-compulsive disorder
J Clin Psychiatry. 2011 May;72(5):716-21. doi: 10.4088/JCP.09m05266gre. Epub 2010 Aug 10. PMID: 20816027 DOI: 10.4088/JCP.09m05266gre - Megen HJGM. van, & van Balkom AJLM (2005)
Hoofdstuk 12.2 Obsessieve-compulsieve stoornis
In M.W. Hengeveld & A.J.L.M. van Balkom (Red.), Leerboek psychiatrie. (pp 53-62)
Utrecht: De Tijdstroom - Mowla A, Khajeian AM, Sahraian A, Chohedri AH, Kashkoli F
Topiramate Augmentation in Resistant OCD: A Double-Blind Placebo-Controlled Clinical Trial
CNS Spectr. 2010 Nov;15(11):613-7. doi: 10.1017/S1092852912000065.
PMID: 24726048 DOI: 10.1017/S1092852912000065 - Pittenger C, Krystal JH, Coric V (2006)
Glutamate-modulating drugs as novel pharmacotherapeutic agents in the treatment of obsessive-compulsive disorder
NeuroRx, 3, 69-81. - Blier P, Habib R, Flament MF (2006)
Pharmacotherapies in the management of obsessive-compulsive disorder
Canadian Journal of Psychiatry, 51, 417-430 - Vinkers NJA, Wee A van der
Topiramaatadditie bij een medicatieresistente obsessieve-compulsieve stoornis
Tijdschrift voor psychiatrie 50(2008)11, 747-750] - Poyurovsky M, Weizman R, Weizman A, Koran L
Memantine for treatment-resistant OCD
Am J Psychiatry 2005;162(11):2191-2 - Gautam M.
Clinical recommendations for augmentation agents in obsessive-compulsive disorder partially responsive to serotonin reuptake inhibitors.
J Clin Psychopharmacol 2023; 43: 369-377.
