Hulpgids

Screening

Mood Disorder Questionnaire (MDQ-NL) 
Een zelf-invullijst, die vanwege de beperkte sensitiviteit niet geschikt is als screeningsinstrument voor bipolaire stoornissen in de algemene bevolking, maar wel voor het screenen op een bipolaire stoornis bij volwassenen die zich melden met depressieve symptomen, of bij wie al de diagnose depressieve stoornis is gesteld. Het is een screening, dat wil zeggen dat een positieve uitslag geen uitsluitsel geeft over het bestaan van een bipolaire stoornis, er is dan nader diagnostisch onderzoek nodig, maar een negatieve uitslag geeft wel een goede indicatie dat er geen sprake is van een bipolaire stoornis.

Diagnostiek

De diagnostiek van bipolaire stoornissen berust op anamnese gericht op de huidige stemmingsklachten, heteroanamnese, familieanamnese, een reconstructie van het eventuele voorafgaande ziektebeloop, en somatisch onderzoek.

Classificatie

- DSM-5
- Structured Clinical Interview for DSM-5 (SCID-5); Mini Internationaal Neuropsychiatrisch Interview; Composite International Diagnostic Interview.

Ernst

Depressie: Hamilton Rating Scale for Depression, Montgomery-Åsberg Depression Rating Scale, Clinical Global Impression – Bipolar Version
Manie: Young Mania Rating Scale, Bech-Rafaelsen Mania Scale, Clinical Global Impression – Bipolar Version

Beloop

Life-chartmethode (LCM)
Grafische manier om overzicht te krijgen over het beloop van een bipolaire stoornis. Hierbij worden manische verschijnselen boven een basislijn genoteerd en depressieve verschijnselen eronder. De ernst van een episode wordt bepaald door de hoeveelheid en de ernst van de symptomen, en van de mate van disfunctioneren. Daarnaast kunnen andere relevante gegevens worden genoteerd, zoals belangrijke gebeurtenissen en de (medicamenteuze) behandeling. Van de LCM bestaat een retrospectieve versie (vanaf het begin van de stoornis tot aan het begin van de huidige behandeling) en een prospectieve versie die tijdens de behandeling wordt bijgehouden. De patiënt kan hiertoe dagelijks een zelfrapportage invullen, die regelmatig wordt doorgenomen met de behandelaar. Hiervan zijn thans gebruikersvriendelijke versies beschikbaar. Ook de behandelaar kan een grafiek bijhouden, uit praktische overwegingen meestal op een minder gedetailleerde schaal met bijvoorbeeld wekelijkse of maandelijkse intervallen. Hoewel het opstellen van een (retrospectieve) life-chart zeker in het begin een tijdsinvestering vraagt, heeft het resultaat voor de planning van toekomstige behandelingen een blijvende waarde.

• clinician prospectief 1 maand
  © internationale versie: Post, R.M., e.a.
  © Nederlandse vertaling: Altrecht GGz / Nolen, W.A
• clinician prospectief 3 jaar
  © internationale versie: Post, R.M., e.a.
  © Nederlandse vertaling: Altrecht GGz / Nolen, W.A
• clinician retrospectief 3 jaar
  © internationale versie: Post, R.M., e.a.
  © Nederlandse vertaling: Altrecht GGz / Nolen, W.A
• self-rating prospectief 1 maand
  © internationale versie: Post, R.M., e.a.
  © Nederlandse vertaling: Altrecht GGz / Nolen, W.A
• self-rating retrospectief 3 jaar
  © internationale versie: Post, R.M., e.a.
  © Nederlandse vertaling: Altrecht GGz / Nolen, W.A