Akoestische hallucinaties
Classificatie naar inhoud
- Verbale akoestische hallucinaties, stemmen, spraakhallucinaties, fonemen
- spontaan of reactie op extern geluid
- menselijke of niet menselijke stem (bijv. mechanisch)
- fluisteren, gewoon, schreeuwend
- verstaanbaar of onverstaanbaar
- beigne (prettig) of maligne (onprettig)
- Gedankenlautwerden: eigen gedachten worden hardop uitgesproken
- Leesecho: lezen gepaard met hallucinatie van gelezen woorden
- Palinacusis: herhaling van klanken afkomstig van externe bron
- Bevelshallucinatie: hallucinatie met een opdracht of bevel - Non-verbale akoestische hallucinaties, -akoasmen, acousmata
- bijv. machinegeluiden, dierengeluiden, natuurgeluiden
- tinnitus (oorsuizen)
- muzikale hallucinatie
Classificatie naar bron
- binnen (intern) of buiten (extern) het hoofd
- unilateraal: aan één kant van het hoofd (vaak organische oorzaak)
- bilateraal: aan beide kanten van het hoofd
- functioneel: externe hallucinatie alleen in aanwezigheid specifieke achtergrondgeluiden
- extracampien: buiten normale waarneming (bijv met de knie)
Classificatie in relatie slaap-waakcyclus
- akoestische slaapschrik: "explosie", of bulderend of suizend geluid in hoofd, gewoonlijk zo'n 2 uur na inslapen, soms begeleid door een lichtflits ("visuele slaapschrik")
- andere geluiden tijdens slaap worden uitgelegd als droomverschijnselen
- hypnagoge hallucinaties: treden op in overgang van wakker naar slapen
- hypnopompe hallucinaties: treden op tijdens ontwaken
Classificatie naar neurobiologische oorzaak
- release verschijnselen: disinhibtie subcorticale activiteit
- irritatieve verschijnselen: locale excitatie of epileptische activiteit
- centripetale hallucinatie: perfifeer gemedieerde verschijnselen
- repercepties of geheugenflashbacks: hallucinaties toegeschreven aan structuren die samenhangen met het geheugen (zoals het limbische systeem)
- hersenstam gerelateerde akoestische hallucinose: toegeschreven aan laesies of functionele afwijkingen in pedunculus cerebri, middenhersenen, pons of diëncephalon
- akoestische deafferentiatieverschijnselen: ontstaan door verstoorde connectiviteit van neuronen
- akoestische aura's: aberrante activiteit in gyrus temporalis superior, bij migraine en epilepsie
Bron
Blom JD & Sommer IEC
Akoestische hallucinaties; nomenclatuur en classificatie
Tijdschr Psychiatr. (2011) 53: 15-24
