Psychofarmaca - zwangerschap
Via het bloed van de moeder kunnen geneesmiddelen in het bloed van het kind terechtkomen. Normaal gesproken houdt de placenta schadelijke stoffen tegen die van het bloed van de moeder naar het bloed van de foetus proberen te komen, maar sommige stoffen zijn zo klein dat ze door de placenta heen kunnen komen. Aangezien het ontwikkelen van aangeboren afwijkingen door geneesmiddelen afhankelijk is van de mate van blootstelling, is het advies om tijdens de zwangerschap zo laag mogelijk te doseren, en afhankelijk van de indicatie, de behandelduur zo kort mogelijk te houden zonder dat dit ten koste gaat van de effectiviteit.
Medicatie
De behandeling met psychofarmaca tijdens de zwangerschap en het vinden van de optimale dosis wordt echter bemoeilijkt door de grote veranderingen in farmacokinetiek die tijdens de zwangerschap plaatsvinden. Farmacokinetische eigenschappen van medicijnen kunnen wijzigen gedurende de zwangerschap, hetgeen kan leiden tot zowel onder- als overdosering. De klaring van sommige psychofarmaca kan bijvoorbeeld toenemen tijdens de zwangerschap, terwijl deze bij andere psychofarmaca juist afneemt. (Risselda, 2015) Een andere factor waar rekening mee dient gehouden te worden zijn de veranderingen in activiteit van verschillende enzymen die belangrijk zijn voor de afbraak van psychofarmaca (cytochroom P450-systeem).
Richtlijnen
Het American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG) heeft in april 2008 richtlijnen opgesteld voor de de behandeling van bepaalde psychiatrische aandoeningen gedurende de zwangerschap en de borstvoeding. De bevindingen zijn samengevat in 15 aanbevelingen en conclusies, al naar gelang de kracht van het bewijs dat het ondersteunt. Level A evidence = from good and consistent scientific evidence; Level B evidence = from limited or inconsistent scientific evidence en Level C evidence = primarily from consensus and expert opinion.
Psychofarmaca
Overzicht middelen gebruikt tijdens zwangerschap
Literatuur
- Risselada AJ
Veranderingen in farmacokinetiek van pychofarmaca tijdens de zwangerschap
Psyfar 2015: 3, 51-57 - ACOG Guidelines on Psychiatric Medication Use During Pregnancy and Lactation
- Berwaerts, K, Sienaert, P, Fruyt, J de
Teratogene effecten van lamotrigine bij vrouwen met een bipolaire stoornis
Tijdschr psychiatr (2009) 10:741-749 - Christensen J, Gronborg TK, Sorensen MJ et al.
Prenatal valproate exposure and risk of autism spectrum disorders and childhood autism.
JAMA 2013; 309(16):1696-1702 - Diav-Citrin O, Shechtman S, Tahover E et al.
Pregnancy outcome following in utero exposure to lithium: a prospective, comparative, observational study
Am J Psychiatry 2014;171:785-794 - Uguz F, Sharma V.
Mood Stabilizers during breastfeeding: a systematic review of the recent literature.
Bipolar disord 2016;18:325-333 - Munk-Olsen T, Liu X, Viktorin A et al.
Maternal and infant outcomes associated with lithium use in pregnancy: an international collaborative meta-analysis of six cohort studies.
Lancet Psychiatry 2018;5:644-652 - Fornaro M, Maritan E, Ferranti R et al.
Lithium exposure during pregnancy and the postpartum period: a systematic review and meta-analysis of safety and efficacy outcomes.
Am J Psychiatry: AJP in advance doi: 10.1176/appi.ajp.2019.19030228
