Acute stress-stoornis
Inleiding
Mensen die lijden aan acute stress ("shock") zijn blootgesteld aan een (ernstige) traumatische ervaring. Men reageert in het algemeen op trauma's met intense angst, gevoelens van afschuw, machteloosheid en hulpeloosheid. Het grootste verschil met PTSS is het tijdscriterium: wanneer de symptomen korter duren dan één maand dan is er sprake van ASS.
Belangrijkste kenmerken
- Verdoofd en onwerkelijk gevoel
- Herbelevingen
- Geheugenproblemen
- Angst
- Prikkelbaarheid
- Schrikreacties
- Slaapproblemen
- Concentratieproblemen
DSM-5 criteria
308.3
- A. Blootstelling aan een feitelijke of dreigende dood, ernstige verwonding of seksueel geweld, op een (of meer) van de volgende manieren:
1. zelf ondergaan van het trauma
2. getuige geweest van de gebeurtenis
3. vernemen dat de gebeurtenis een naast familielid of goede vriend is overkomen
4. ondergaan van extreme blootstelling aan afschuwelijke details van de gebeurtenis - B. De aanwezigheid van negen (of meer) van de volgende symptomen uit elke van de vijf categorieën: intrusies, negatieve stemming, dissociatie, vermijding en arousal.
- C. De duur van de stoornis is drie dagen tot maximaal één maand na blootstelling aan het trauma.
- D. De stoornis veroorzaakt klinisch significante lijdensdruk of beperkingen in het sociale of beroepsmatige functioneren of in het functioneren op andere belangrijke terreinen.
- H. De stoornis kan niet worden toegeschreven aan de fysiologische effecten van een middel of aan een somatische aandoening en kan niet beter worden verklaard door een
kortdurende psychotische stoornis.
Behandeling
- Informatie
In de Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO) is ondermeer het recht op informatie vastgelegd. De patiënt heeft recht op informatie in begrijpelijke taal, over zijn of haar ziekte, de behandeling, de gevolgen en risico's van die behandeling en over eventuele alternatieve behandelingen. De zorgverlener is verplicht de patiënt deze informatie te verschaffen. - Psychologische interventies
Cognitieve gedragstherapie en EMDR zijn beide goed onderzocht en eerste keus bij de behandeling van ASS.
Bron
DSM-5 - Nederlandse vertaling
American Psychiatric Association
Uitgeverij Boom (2014)