Psychofarmaca - kinderen
Inleiding
Psychofarmaca worden in toenemende mate voorgeschreven aan kinderen en jeugdigen. Het meeste gebruik is off-label, dat wil zeggen het medicijn wordt voorgeschreven voor de behandeling van een ziekte, klacht of bij kinderen, waarvoor dit medicijn niet is geregistreerd. Er moet voldoende wetenschappelijk bewijs zijn voor de werkzaamheid en veiligheid van een off-label toepassing. In een overzichtsartikel zijn aanbevelingen omtrent het gebruik van antipsychotica bij kinderen gepubliceerd en notities over werkzaamheid en bijwerkingen.
Werkzaamheid
Risperidon is werkzaam bij schizofrenie, manie en ernstige gedragsproblemen zoals agressie, automutilatie en woedeaanvallen bij autisme. Hetzelfde geldt voor aripiprazol, olanzapine en quetiapine voor sommige van deze indicaties.
Bijwerkingen
Kinderen en jeugdigen zijn nog gevoeliger voor de metabole bijwerkingen en verhoging van prolactine door antipsychotica. Olanzapine komt vanwege de sterke metabole bijwerkingen niet in aanmerking als eerste keus middel.
Conclusie
Off-label voorschrijven is aanvaardbaar als dat wetenschappelijk onderbouwd is en de patiënt voldoende geïnformeerd en om toestemming is gevraagd. Aan de eerste voorwaarde voldoen op basis van dit artikel:
- voorschrijven van aripiprazol, olanzapine, risperidon en quetiapine bij schizofrene psychosen bij adolescenten
- voorschrijven van aripiprazol, olanzapine, risperidon en quetiapine bij manische symptomen in het kader van een bipolaire stoornis bij kinderen en jeugdigen
- voorschrijven van risperidon bij ernstige gedragsproblemen zoals agressie, automutilatie en woedeaanvallen bij autisme
Referentie
Vitiello B, Correll C, van Zwieten-Boot B, Zuddas A, Parellada M, Arango C
Antipsychotics in children and adolescents: Increasing use, evidence for efficacy and safety concerns
European Neuropsychopharmacology 2009;19(9):629-35